Stowarzyszenie Dziennikarzy im. W. Reymonta w dyskusji nad zmianą prawa w odniesieniu do mediów publicznych i PAP-u upatruje szansę na publiczną debatę o roli tych instytucji w społeczeństwie, o realizacji stawianych im zadań i misji oraz wpływu projektowanych rozwiązań prawnych na rozwiązanie istotnych problemów jakie stoją przed mediami publicznymi. Propozycje zmian należy oceniać z punktu stabilizacji rozwoju a w szczególności  bezpieczeństwa programowego i technologicznego.

 

Stowarzyszenie w  swej tradycji było zawsze konsekwentne  w umacnianiu nowoczesnych polskich mediów publicznych w demokratycznym, pluralistycznym społeczeństwie z zagwarantowaną konstytucyjnie wolnością słowa. Media nowoczesne i dostępne dla wszystkich, bliskie i przyjazne.  Media bliskie, to z definicji  publiczne – uczestniczące w budowie informacyjnego społeczeństwa obywatelskiego zarazem zapobiegające wykluczeniu cyfrowemu, bliskie „małym ojczyznom”, regionom a zarazem nowoczesne,   interaktywne z ważną rolą odbiorców.  Chcemy takich mediów publicznych, w których idea nowoczesnych mediów to idea mediów potrzebnych,  realizujących misję,   której inni nie realizują, wspierających rozwój demokracji. Popieramy działania ku temu prowadzące.  Wymaga tego znaczenie mediów publicznych, które traktujemy jako nasze polskie szczególne dobro narodowe.

 

Uważamy, że troską wszystkich sił  politycznych i obywateli powinno być prawne unormowanie ich finansowania. Niestety, minione lata są przykładem braku skutecznych działań władz w tym zakresie. W tej sprawie władze naszego kraju od prezydenta, przez rząd, parlament po Krajową Radę Radiofonii i Telewizji nic nie zrobiły. Mamy nadzieję, że nowa ustawa radykalnie zmieni sytuację i umożliwi publiczne finansowanie mediów na poziomie porównywalnym do innych krajów europejskich.

 

Media publiczne to przede wszystkim stabilna, kompetentna kadra fachowców. Pomimo wielu kłopotów, w tym finansowych, to ona  obroniła  programowo i technologicznie TVP oraz Polskie Radio. Dzisiejsze media publiczne po 26 latach transformacji znakomicie odnalazły się w zróżnicowanym globalnym rynku medialnym. Należy się im z tego powodu uznanie i stabilizacja pracy. Niewątpliwie trzeba wzmocnić potrzebę pogłębiania pluralizmu we władzach instytucji medialnych i ich szerokiego konkursowego wyboru. To oraz  poszanowanie swobody wypowiedzi i wolności twórcy są podstawami dla budowy publicznych mediów cechujących się  wysokimi standardami warsztatowymi, etycznymi i estetycznymi.

 

Kolejną ważną sprawą jest  wsparcie dla wieloletnich perspektyw programowych i rozwoju technologicznego. Chcielibyśmy, aby programy mediów publicznych pomagały  odnaleźć się w złożonej rzeczywistości krajowej, europejskiej i światowej. To  w szczególności szeroka realizacja tzw. misji mediów, w której mieści się wysoka kultura, edukacja (w tym edukacja historyczna), programy poznawcze, społeczno- religijne, ukierunkowane do osób słabszych, z dysfunkcją słuchu, wzroku. Pozytywnym dorobkiem cechują się działające w mediach rady programowe. Wypracowały ważny i niekwestionowany dorobek.  Rady programowe są znakomitą reprezentacją naszego społeczeństwa szeroko reprezentując świat kultury. Jesteśmy za ich dalszym istnieniem i aktywnością.

 

Najważniejsze jednak jest to, że projekt ustawy nie rozwiązuje wielu podstawowych problemów mediów publicznych w Polsce.
W szczególności zagrożona jest misja programowo – technologiczna. W sposób marginalny w ustawie  poświęcono uwagę  nowym technologiom. Usługi nie będące programami i usługi zapewniające kontakty z odbiorcami  nie wyczerpują całego obszernego zagadnienia korzystania przez nadawców publicznych z nowych technologii. Szczególnie rewolucja technologiczna w TVP, na czele z sukcesem zakończonej cyfryzacji pokazała, że obok tradycyjnej misji programowej bardzo ważna jest realizacja misji społeczno- technologicznej. Jej znakomite przykłady w postaci takich projektów jak zapewnienie powszechnego dostępu do programów TVP a zwłaszcza programów regionalnych, Regionalne Systemy Ostrzegania, Internetowy Teatr dla Szkół, internetowe kanały dedykowane takie jak Telewizja Regionalna – śladami Jana Pawła II, programy: TVP Parlament, TVP  ABC zostały wprowadzone w życie.  Dzięki cyfryzacji programy regionalne TVP wreszcie docierają do wszystkich obywateli nie tylko w kraju, ale i za granicą (NTC,  telewizja streamingowa). Cyfryzacja umożliwiła nowe inicjatywy programowe i technologiczne skierowane  dla osób z dysfunkcją słuchu i wzroku, do dzieci.  Pozytywne  procesy miały w ostatnich latach także w Polskim Radiu.

 

Popieramy rozwój telewizji regionalnej w składzie której jest 16 oddziałów terenowych TVP. Zasadniczą  część swej produkcji  i aktywności powinny poświęcać polityce regionalnej i regionom. Oddziały terenowe  TVP powinny mieć zagwarantowaną całodobową emisję własnego programu. Jest to możliwe poprzez umacnianie kadrowe i finansowe oddziałów terenowych. Istotnym zagadnieniem z tego punktu widzenia jest idea integracji mediów regionalnych w związku z konwergencją technologiczną. Należy więc  rozważyć  integrację programowo- technologiczną a w perspektywie także organizacyjną  mediów regionalnych: radia i telewizji. Uważamy, że  błędna jest propozycja rezygnacji z zapisu ustawowego wymieniającego dotychczas z nazwy 16 oddziałów regionalnych. Domagamy  się przywrócenia do przedkładanego projektu dotychczasowego zapisu umożliwiającego umacnianie publicznej telewizji regionalnej.

 

Stowarzyszenie uważa, że debatę nad zmianami w mediach publicznych należy poszerzyć o poruszone zagadnienia. Trzeba też zaprosić do udziału w pracach nad zmianami stowarzyszenia twórcze. Wtedy będzie szansa na rzeczywiste umocnienie i dalszy rozwój nowoczesnych, misyjnych mediów publicznych.

 

Warszawa 27 04 2016